Ахимса

Ахимса
Ахимса (санскр.) – жер бетіндегі тіршілік формаларының (адамның, жануарлардың және бүкіл табиғаттың) өзара байланыстылығы, біртұтастығы, үнді философиясындағы және дінінде тіршілік иелеріне зиян келтірмеу, қиянат жасамау деген этикалық (моральдық) принцип. Ахимса идеясы упанишадаларда (көне әдеби ескерткіштерде) кездеседі.
Брахмандық, буддалық және жайнистік ұстаздар өмірді (тіршілікті) оймен де, сөзбен де, іс-әрекеттермен де жоюға болмайды деп үйретті. Ерекше қатал ережелер жайнистердің ахимсасымен байланысты. Олардың доктринасына (көзқарасына) сәйкес, басқаларға жасалған азап, қайғы-қасірет жанды (душа) абсолюттік тазалыққа жету қабілетінен айырады және кесір жасаушының өзіне қайтып оралады. Қарапайым жайндарға, әсіресе монахтарға тірі мақұлықтарды(живые существа) сөзсіз (неизбежно) өлтіруге байланысты деп есептеліп аң аулау мен балық аулау, егін шаруашылығы мен мал шаруашылығына тыйым салынған. Олар тек қана қатал вегетериандықтар (етсіз, өсімдіктен жасалған тамақ жеушілер) қана болып қоймай, пайдалану барысында құртылып, жойылып кетеді деген өсімдіктердің өздерін де жемеуге тырысқан. Тіпті өте ұсақ тірі мақұлықтарға зиян келтірмеу үшін тек сүзілген суды ішеді. Кейде аузында таңғыш (повязка) бар (себебі қайдағы жоқ шіркейді (мошка) кездейсоқ жұтып қоймау үшін) және сыпырғышпен алдындағы жолын тазалап (құмырысқа-қоңызды жазатайым басып кетпеу үшін) жүрген монахты жиі көруге болады.
Батыс мәдениеті ахимсамен Үндінің ұлы ойшылы М.К. Ганди (1869-1948) арқылы танысты. Ол осы ұғымның мазмұнын кеңейтіп қарады: сабырлылық, ұстамдық, төзімділік, барлық тірі мақұлықтармен бірлік, өзіне өзі бақылау жасау, өзін-өзі тазарту және әлеуметтік-саяси мәселелерді шешудің кепілі.

Философиялық терминдердің сөздігі. - Павлодар: ПМПИ. . 2011.

Игры ⚽ Нужен реферат?
Синонимы:
,


Смотреть что такое "Ахимса" в других словарях:

  • АХИМСА — а х и н с а (санскр. – непричинение боли или зла), – этич. термин древнеинд. философии и религии, обозначающий поведение человека, основанное на принципе ненанесения боли или зла. Особенное значение получает в джайнизме, где, в соответствии с… …   Философская энциклопедия

  • ахимса — ненасилие, ахинса Словарь русских синонимов. ахимса сущ., кол во синонимов: 2 • ахинса (2) • ненасилие …   Словарь синонимов

  • АХИМСА — (санскр. непричинение вреда) религиозный принцип буддизма и джайнизма, отказ от намеренного и случайного убиения живых существ …   Большой Энциклопедический словарь

  • АХИМСА — (санскр. непричинение вреда), религиозный принцип буддизма (см. БУДДИЗМ) и джайнизма (см. ДЖАЙНИЗМ), отказ от намеренного и случайного убиения живых существ. * * * АХИМСА (санскр. отказ от убийства, невреждение, непричинение ущерба, ненасилие),… …   Энциклопедический словарь

  • Ахимса — (санскр. अहिंसा, ahiṃsā IAST)  поведение и образ действий, при которых первым требованием является ненанесение вреда  ненасилие. Ахимса определяется как поведение, ведущее к уменьшению зла в мире,[1] поведение, направленное против… …   Википедия

  • АХИМСА — (ахинса, санскр.): непричинение вреда живому, из чего следует недопустимость убийства. Выражает идею единства природы, взаимосвязи всего живого, направлена на все живые существа без ограничений. Ахимса вменяет человеку любовь и глубокое… …   Евразийская мудрость от А до Я. Толковый словарь

  • АХИМСА —         (невреждение) одно из важнейших нравств. понятий и требований, принимаемых почти всеми школами индийской философии (кроме мимансы, признающей кровавые жертвоприношения) и в еще большем объеме и со всей строгостью джайнизмом. Понимается… …   Словарь индуизма

  • ахимса — ах имса, ы …   Русский орфографический словарь

  • ахимса — (сскр) забрана за убивање на живи суштества како основен морален закон на будизмот, хиндуизмот и џаинизмот (оттаму вегетаријанството и неприфаќањето на војната и крвопролевањето) …   Macedonian dictionary

  • Ахимса — (ahimsa, санскрит не желающий насилия), непричинение вреда всему живому в инд. религии джайнизм. Джайны аскеты обычно вегетарианцы, А. запрещает любую деят ть (напр., земледелие), к рая может нанести вред находящимся в земле живым существам. Буд …   Народы и культуры


Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
… Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»